پیوند و بازسازی استخوان
پیوند و بازسازی استخوان یکی از روش‌های پیشرفته در دندان‌پزشکی است که برای بازگرداندن حجم و ساختار استخوان فک استفاده می‌شود.
این روش به ویژه در درمان‌هایی مانند ایمپلنت دندان، جراحی فک و پیشگیری از تحلیل استخوان پس از کشیدن دندان اهمیت دارد.
در این مقاله با انواع روش‌های پیوند استخوان، مراحل، مزایا و مراقبت‌ها آشنا خواهید شد.
🔍 چرا بازسازی استخوان مهم است؟
- حفظ ساختار فک و حمایت از دندان‌ها
- امکان کاشت ایمپلنت دندان با پایه محکم
- جلوگیری از افتادگی لثه و تغییر شکل صورت
- بازسازی استخوان تحلیل رفته به دلیل بیماری‌های لثه یا کشیدن دندان
⚠️ بدون پیوند استخوان کافی، موفقیت ایمپلنت یا درمان‌های جراحی کاهش می‌یابد.
⚖️ انواع پیوند و بازسازی استخوان
1. پیوند استخوان اتوژن (Autograft)
- استفاده از استخوان خود بیمار (معمولاً از چانه یا فک پایین)
- مزایا: سازگاری کامل و عدم پس زدن
- معایب: نیاز به جراحی دوم و درد بیشتر
2. پیوند استخوان آلوژن (Allograft)
- استفاده از استخوان انسان دیگر (اعلام‌شده و استریل‌شده)
- مزایا: بدون جراحی دوم و آماده استفاده
- معایب: زمان بیشتری برای جوش خوردن نیاز دارد
3. پیوند استخوان زنوژن (Xenograft)
- استفاده از استخوان حیوانی (مثلاً گاوی)
- مزایا: در دسترس و ایمن، مناسب افزایش حجم استخوان
- معایب: احتمال واکنش خفیف بدن و نیاز به زمان جوش خوردن
4. پیوند استخوان سنتتیک (Alloplast)
- استفاده از مواد مصنوعی مانند هیدروکسی‌آپاتیت یا فسفات کلسیم
- مزایا: بدون ریسک انتقال بیماری، در دسترس و راحت
- معایب: زمان بهبودی طولانی‌تر نسبت به اتوژن
🪥 مراحل بازسازی استخوان
- معاینه و تصویربرداری
- بررسی مقدار استخوان موجود و محل دقیق پیوند
- انتخاب نوع پیوند
- بر اساس نیاز بیمار، مقدار استخوان و شرایط جسمی
- آماده‌سازی محل پیوند
- پاکسازی بافت و آماده‌سازی سطح استخوان
- قرار دادن ماده پیوند
- قراردادن استخوان یا ماده بازسازی و تثبیت آن
- پوشش با غشاء یا ممبرین
- حفاظت از ماده پیوند و جلوگیری از رشد بافت نرم
- مراقبت و بهبود
- جلوگیری از عفونت، کنترل درد و تورم، رژیم غذایی مناسب
- بازسازی استخوان معمولاً بین ۴ تا ۶ ماه طول می‌کشد
💡 نکات مهم در پیوند استخوان
- عدم فشار و ضربه به محل پیوند
- رعایت بهداشت دهان و استفاده از دهان‌شویه
- عدم کشیدن سیگار و مصرف الکل
- پیروی از توصیه‌های دندان‌پزشک
- مراجعه منظم برای بررسی پیشرفت بازسازی
⚠️ عوارض احتمالی
- تورم و درد خفیف
- کبودی و خونریزی محدود
- عفونت یا پس زدن پیوند (نادر)
- نیاز به اصلاح جزئی در صورت تحلیل بیشتر
🔹 با رعایت دستورالعمل و مراقبت مناسب، موفقیت پیوند استخوان بیش از ۹۰٪ است.
