تفاوت کامپوزیت و آمالگام چیست؟
وقتی صحبت از پر کردن دندان پوسیده می‌شود، دو واژه زیاد شنیده می‌شود: کامپوزیت و آمالگام.
اما تفاوت بین این دو چیست؟
کدام‌یک ماندگاری بیشتری دارد و کدام‌یک برای زیبایی مناسب‌تر است؟
در این مقاله به‌صورت کامل و با زبان ساده، تفاوت کامپوزیت و آمالگام را از نظر جنس، دوام، هزینه، کاربرد و زیبایی بررسی می‌کنیم تا انتخابی آگاهانه داشته باشید.
⚙️ کامپوزیت چیست؟
کامپوزیت دندان نوعی ماده‌ی سفیدرنگ است که از رزین‌های مخصوص و ذرات شیشه‌ای ساخته می‌شود.
این ماده به‌صورت خمیری روی دندان قرار می‌گیرد و با نور مخصوص (لامپ LED دندان‌پزشکی) سفت می‌شود.
✅ مزایای کامپوزیت:
- زیبایی طبیعی و همرنگ دندان‌ها
- بدون نیاز به تراش زیاد دندان
- قابل استفاده برای ترمیم‌های کوچک و متوسط
- مناسب برای دندان‌های جلویی
⚠️ معایب کامپوزیت:
- ماندگاری کمتر از آمالگام (حدود ۵ تا ۸ سال)
- حساس به رطوبت هنگام ترمیم
- احتمال تغییر رنگ در طول زمان
- هزینه بالاتر از آمالگام
⚙️ آمالگام چیست؟
آمالگام دندان ترکیبی از نقره، جیوه، قلع و مس است که بیش از صد سال در دندان‌پزشکی استفاده می‌شود.
رنگ نقره‌ای آن باعث شده به نام «پرکردگی نقره‌ای» هم شناخته شود.
✅ مزایای آمالگام:
- دوام و استحکام بسیار بالا (۱۰ تا ۱۵ سال یا بیشتر)
- مناسب برای دندان‌های عقبی و فشار زیاد جویدن
- هزینه کمتر نسبت به کامپوزیت
- زمان کار کمتر و مقاومت بالا در برابر رطوبت
⚠️ معایب آمالگام:
- رنگ تیره و ظاهر غیرزیبایی
- نیاز به تراش بیشتر از دندان سالم
- امکان حساسیت جزئی به فلزات
- احتمال ترک مویین در دندان در طولانی‌مدت
🔍 مقایسه کامل کامپوزیت و آمالگام
| ویژگی | کامپوزیت | آمالگام |
|---|---|---|
| رنگ و ظاهر | همرنگ دندان، طبیعی | نقره‌ای یا خاکستری، غیرزیبا |
| دوام | ۵ تا ۸ سال | ۱۰ تا ۱۵ سال |
| هزینه | بیشتر | کمتر |
| محل استفاده | دندان‌های جلویی یا قابل دید | دندان‌های عقبی |
| تراش دندان | کمتر | بیشتر |
| زمان ترمیم | طولانی‌تر | کوتاه‌تر |
| ترمیم مجدد | آسان‌تر | سخت‌تر |
| مقاومت در برابر فشار | متوسط | بسیار بالا |
| زیبایی لبخند | عالی | پایین |
💡 انتخاب بین کامپوزیت و آمالگام؛ کدام بهتر است؟
انتخاب بین کامپوزیت و آمالگام به چند عامل بستگی دارد:
- محل دندان: اگر دندان جلویی است، کامپوزیت گزینه‌ی مناسب‌تر است.
- بودجه: آمالگام اقتصادی‌تر است.
- اهمیت زیبایی: کامپوزیت ظاهر طبیعی‌تری دارد.
- میزان پوسیدگی: آمالگام برای پوسیدگی‌های عمیق و فشار بالا مناسب‌تر است.
✅ در نهایت، دندان‌پزشک با بررسی وضعیت دندان، بهترین گزینه را پیشنهاد می‌دهد.
🧴 مراقبت بعد از پر کردن دندان
- تا چند ساعت پس از پر کردن، از خوردن غذاهای سفت پرهیز کنید.
- استفاده از مسواک نرم و نخ دندان روزانه فراموش نشود.
- اگر درد، حساسیت یا ترک در پرکردگی ایجاد شد، حتماً به دندان‌پزشک مراجعه کنید.
- پرکردگی‌ها معمولاً نیاز به چکاپ دوره‌ای هر ۶ ماه دارند.
