سلامت دهان و دندان بخش مهمی از سلامتی کلی بدن است، اما بسیاری از افراد عادت‌هایی دارند که می‌تواند به این سلامت آسیب بزند. یکی از این عادت‌ها دندان قروچه (Bruxism) است که نه‌تنها به دندان‌ها آسیب می‌رساند، بلکه می‌تواند مشکلاتی در فک، عضلات صورت و حتی کیفیت خواب ایجاد کند.
در این مقاله به بررسی دندان قروچه و سایر عادت‌های بدی که بر سلامت دهان و دندان تأثیر دارند، می‌پردازیم.
دندان قروچه چیست؟
دندان قروچه به حالتی گفته می‌شود که فرد به‌طور غیرارادی دندان‌های خود را روی یکدیگر می‌فشارد یا می‌ساید. این حالت معمولاً هنگام خواب رخ می‌دهد، اما برخی افراد در بیداری نیز این عادت را دارند.
دلایل دندان قروچه
- استرس و اضطراب:
فشار روانی یکی از شایع‌ترین دلایل دندان قروچه است. - مشکلات فک و دندان:
ناهماهنگی در فک یا دندان‌ها می‌تواند باعث این عادت شود. - عوامل ژنتیکی:
اگر یکی از اعضای خانواده دندان قروچه داشته باشد، احتمال آن در شما بیشتر است. - مصرف مواد تحریک‌کننده:
مصرف زیاد کافئین، الکل یا برخی داروها می‌تواند دندان قروچه را تشدید کند.
عوارض دندان قروچه بر سلامت دهان و دندان
- سایش و فرسودگی دندان‌ها:
مینای دندان‌ها دچار ساییدگی می‌شود که می‌تواند حساسیت دندان‌ها را افزایش دهد. - شکستگی یا ترک دندان‌ها:
فشار زیاد ممکن است باعث ترک یا شکستگی دندان شود. - درد فک و صورت:
دندان قروچه فشار زیادی به عضلات و مفاصل فک وارد می‌کند و باعث درد مزمن می‌شود. - اختلالات خواب:
افرادی که دندان قروچه دارند، معمولاً خواب راحتی ندارند. - تحلیل لثه:
فشار زیاد ممکن است باعث تحلیل لثه و مشکلات دیگر در این ناحیه شود.
سایر عادت‌های بد تأثیرگذار بر سلامت دهان و دندان
1. جویدن اجسام سخت:
مانند جویدن یخ یا مداد که می‌تواند دندان‌ها را دچار ترک یا شکستگی کند.
2. استفاده نادرست از دندان‌ها:
مانند باز کردن در بطری یا گاز زدن اشیای سخت.
3. مکیدن انگشت:
این عادت در کودکان می‌تواند باعث ناهماهنگی دندان‌ها و تغییر در شکل فک شود.
4. نخوردن آب کافی:
کمبود آب می‌تواند ترشح بزاق را کاهش دهد و به خشکی دهان و پوسیدگی دندان‌ها منجر شود.
5. سیگار و قلیان:
مصرف دخانیات باعث تغییر رنگ دندان‌ها، بیماری‌های لثه و حتی سرطان دهان می‌شود.
روش‌های درمان و پیشگیری از دندان قروچه
1. استفاده از گارد دندان:
محافظ‌های مخصوص دندان که در هنگام خواب استفاده می‌شوند و از سایش دندان‌ها جلوگیری می‌کنند.
2. مدیریت استرس:
انجام ورزش، مدیتیشن و تکنیک‌های آرام‌سازی می‌تواند دندان قروچه را کاهش دهد.
3. درمان ناهماهنگی دندان‌ها:
مراجعه به دندانپزشک برای اصلاح مشکلات فک یا دندان.
4. تغییر سبک زندگی:
کاهش مصرف کافئین و الکل و ایجاد روتین خواب مناسب می‌تواند مفید باشد.
5. فیزیوتراپی:
تمرینات مخصوص فک و ماساژ عضلات صورت به کاهش فشار کمک می‌کند.
هزینه درمان دندان قروچه
- گارد دندان: ۳ تا ۱۰ میلیون تومان
- درمان ارتودنسی: ۱۰ تا ۵۰ میلیون تومان
- مشاوره روان‌شناسی: بسته به تعداد جلسات متفاوت است
- درمان بوتاکس: ۲ تا ۵ میلیون تومان برای کاهش فعالیت عضلات