روکش دندان چیست و چه کاربردهایی دارد؟
روکش دندان یکی از پرکاربردترین درمان‌های دندان‌پزشکی است که علاوه بر محافظت از دندان، ظاهر لبخند شما را نیز زیباتر می‌کند.
اگر دندان شما شکسته، عصب‌کشی شده یا ظاهر نامناسبی دارد، ممکن است دندان‌پزشک استفاده از روکش دندان (Dental Crown) را پیشنهاد کند.
اما دقیقاً روکش دندان چیست؟ چه انواعی دارد؟ و برای چه افرادی مناسب است؟
در این مقاله به زبانی ساده و کاملاً کاربردی، همه چیز درباره روکش دندان را بررسی می‌کنیم.
🔍 روکش دندان چیست؟
روکش دندان، پوششی سفارشی است که روی دندان قرار می‌گیرد تا از آن محافظت کرده، فرم و رنگ طبیعی آن را بازسازی کند.
این روکش مانند یک کلاهک روی دندان قرار می‌گیرد و به کمک چسب مخصوص محکم می‌شود.
در واقع، روکش دندان می‌تواند هم درمان محافظتی و هم زیبایی باشد.
🎯 کاربردهای اصلی روکش دندان
روکش دندان در موقعیت‌های مختلفی تجویز می‌شود. از جمله:
- بعد از عصب‌کشی (Root Canal):
دندان‌های عصب‌کشی‌شده شکننده می‌شوند؛ روکش از شکستن آن‌ها جلوگیری می‌کند. - ترمیم دندان‌های شکسته یا ترک‌خورده:
برای بازیابی فرم و استحکام دندان‌های آسیب‌دیده. - پوشاندن دندان‌های بدشکل یا تغییر رنگ‌داده:
برای زیبایی لبخند. - پوشاندن ایمپلنت دندان:
پس از کاشت ایمپلنت، تاج یا روکش روی آن نصب می‌شود. - حمایت از دندان پرشده:
وقتی حجم زیادی از دندان با کامپوزیت یا آمالگام پر شده باشد، روکش از شکستگی جلوگیری می‌کند. - در اصلاح طرح لبخند (Smile Design):
برخی افراد برای زیبایی بیشتر از روکش به‌جای کامپوزیت استفاده می‌کنند.
⚙️ انواع روکش دندان
انتخاب نوع روکش بستگی به بودجه، محل دندان و هدف درمان دارد. در ادامه مهم‌ترین انواع روکش‌ها را معرفی می‌کنیم:
1. روکش سرامیکی (تمام چینی)
- ظاهر طبیعی و شفاف
- مناسب دندان‌های جلویی
- مقاومت متوسط در برابر فشار
✅ مزیت: زیباترین گزینه
⚠️ عیب: شکننده‌تر از فلز و زیرکونیا
2. روکش زیرکونیا
- ترکیبی از استحکام بالا و زیبایی طبیعی
- مقاوم در برابر شکستگی
✅ مزیت: بهترین گزینه برای دندان‌های عقبی و جلویی
⚠️ عیب: قیمت نسبتاً بالا
3. روکش فلزی (Metal Crown)
- دوام بسیار بالا
- معمولاً از طلا، نیکل یا کروم ساخته می‌شود
✅ مزیت: ماندگاری بالا
⚠️ عیب: ظاهر فلزی، مناسب دندان‌های عقب
4. روکش PFM (فلز-سرامیک)
- ترکیب زیبایی و مقاومت
- دارای هسته فلزی با پوشش سرامیکی
✅ مزیت: رایج‌ترین نوع در ایران
⚠️ عیب: احتمال دیده‌شدن لبه فلزی در گذر زمان
5. روکش موقت
- در فاصله بین تراش دندان تا نصب روکش اصلی استفاده می‌شود
✅ مزیت: محافظ موقت
⚠️ عیب: دوام کوتاه
🪥 مراحل انجام روکش دندان
- معاینه و عکس‌برداری:
دندان‌پزشک وضعیت ریشه و اطراف دندان را بررسی می‌کند. - تراش دندان:
برای قرار گرفتن روکش، دندان کمی تراش داده می‌شود. - قالب‌گیری یا اسکن دیجیتال:
قالب برای ساخت روکش به لابراتوار ارسال می‌شود. - قرار دادن روکش موقت:
تا آماده شدن روکش اصلی. - نصب روکش اصلی:
با چسب مخصوص روی دندان قرار می‌گیرد و تنظیم نهایی انجام می‌شود.
🧩 مراقبت‌های بعد از روکش دندان
برای افزایش عمر روکش دندانی، رعایت چند نکته ضروری است:
- استفاده منظم از مسواک و نخ دندان
- پرهیز از شکستن مواد سفت (یخ، فندق، آب‌نبات)
- مراجعه دوره‌ای به دندان‌پزشک
- در صورت حساسیت، از خمیر دندان ضد حساسیت استفاده کنید
💰 قیمت و ماندگاری روکش دندان در سال ۱۴۰۴
هزینه روکش دندان بسته به نوع آن متفاوت است:
| نوع روکش | میانگین قیمت (۱۴۰۴) | ماندگاری تقریبی |
|---|---|---|
| سرامیکی | ۲ تا ۴ میلیون تومان | ۵ تا ۷ سال |
| PFM | ۱.۵ تا ۳ میلیون تومان | ۷ تا ۱۰ سال |
| زیرکونیا | ۴ تا ۶ میلیون تومان | ۱۰ تا ۱۵ سال |
| فلزی | ۳ تا ۵ میلیون تومان | بیش از ۱۵ سال |
❓سوالات متداول درباره روکش دندان
۱. آیا روکش دندان درد دارد؟
خیر، با بی‌حسی موضعی انجام می‌شود. ممکن است پس از نصب کمی حساسیت داشته باشد.
۲. عمر روکش دندان چقدر است؟
با مراقبت صحیح، بین ۷ تا ۱۵ سال یا حتی بیشتر دوام دارد.
۳. آیا می‌توان رنگ روکش را تغییر داد؟
خیر، رنگ روکش پس از ساخت قابل تغییر نیست.
۴. آیا لازم است روکش را جرم‌گیری کرد؟
بله، روکش هم مانند دندان طبیعی باید جرم‌گیری و تمیز شود.
